Wijn van Szent Donát op wijnkaart Belgisch driesterrenrestaurant

Hoera! Afgelopen week heeft het Belgische driesterrenrestaurant Hof van Cleve een Hongaarse wijn op zijn kaart gezet. De Meszes Olaszrizling 2013 van Szent Donát uit Csopak. Reden genoeg dus om te schrijven over dit wijnhuis aan het Balatonmeer en de wijnstreek. De wijn zelf proefde ik toevallig een paar weken geleden op een proeverij in Boedapest, daarom ook proefnotities.

Balatonfüred-Csopak


Het wijngebied Balatonfüred-Csopak

Het plaatsje Csopak ligt aan de noordzijde van het Balatonmeer, in de buurt van het schiereiland Tihany. Het maakt deel uit van het wijngebied Balatonfüred-Csopak. Hier wordt al sinds mensenheugenis wijn gemaakt. Dat wil zeggen, al ruim voordat de Hongaren zich aan het eind van de tiende eeuw in het Karpatenbekken vestigden. De wijnbouw was hier lange tijd sterk met de kerk verbonden. Zo had de bisschop van Veszprém al in de 11e eeuw druivenstokken staan in de regio. Vanaf de 13e eeuw had de Abdij van Tihany eeuwenlang de wijngaarden van Balatonfüred en omgeving in haar bezit. Na een lange bloeiperiode stortte de wijnbouw in toen het Ottomaanse Rijk in de 16e en 17e eeuw het land bezette.
Vanaf de 18e eeuw leefde Balatonfüred-Csopak als wijngebied weer op. Opvallend daarbij is dat het vanuit meerdere opzichten voorop liep in de ontwikkelingen in de wijnbouw. Niet alleen werden moderne vinificatiemethoden hier voor het eerst uitgeprobeerd. Ook werd hier een van de eerste organen opgericht, die zich in Hongarije bezighielden en -houden met de regulering van de druiventeelt en wijnbouw (zgn. hegyközség). Ook toen had de kerk wijngaarden in haar bezit. Bisschop Ranolder liet in 1880 zelfs wijnen exporteren van zijn 20 ha grote domein.
Tot 1959 hoorde de wijnregio officieel bij Badacsony, sindsdien is Balatonfüred-Csopak zelfstandig. Het schiereiland Tihany werd in 1997 toegevoegd.

Bodem en klimaat
De bodem in Balatonfüred-Csopak is zeer gevarieerd en heeft uiteraard direct invloed op de zuren, de aroma's en de smaak van de wijnen.
In Csopak onderscheiden we twee bodemsoorten. In de buurt van de oevers van het Balatonmeer vind je rode zandsteen. Hogerop, verder landinwaarts, bevinden zich kalkformaties die ook mergel en dolomiet bevatten. Typisch is de bovenlaag van kalk die de wijnen een zachtere smaak geeft. Het schiereiland Tihany, dat iets oostwaarts gelegen is, bevat vulkanisch tufsteen en geiseriet (een soort opaal).
Het gebied kent geen extreme weersomstandigheden. Er heerst een zonnig, droog klimaat. Zomerse hagelbuien komen er nauwelijks voor. Verder tempert het water van het Balatonmeer de hoge temperaturen in de zomer, waardoor de druiven minder te lijden hebben.
In de regio wordt vooral witte wijn gemaakt, voornamelijk van olaszrizling, rajnai rizling, müller-thurgau, chardonnay en tramini. De rode druiven die je hier vindt, zijn zweigelt, pinot noir, merlot en cabernet franc.

Olaszrizling
De druif die veruit het meest voorkomt in de regio, is olaszrizling. Dit ras werd waarschijnlijk in de eerste helft van de 19e eeuw vanuit Oostenrijk naar Hongarije geïmporteerd. Toen de phylloxera ook in het Balatongebied alle druivenstokken verwoestte, verdween de variëteit. Nadat de druifluis uitgeroeid was, kwam de olaszrizling weer in volle glorie terug. Gelukkig maar, want de druif voelt zich hier uitstekend thuis.
Net zoals bij de furmint het geval is, proef je bij een olaszrizling de bodem onmiskenbaar terug in de smaak.

Wijnhuis Szent Donát



Naamgever van het wijndomein is Donát, Donatus dus, de beschermheilige van veel wijngebieden. Szent Donát heeft 12 ha aan wijngaarden in 10 verschillen percelen in de omgeving van Csopak, Tihany en Kál. In de wijngaarden staan olaszrizling, furmint en kékfrankos. Het wijnhuis vindt het belangrijk dat je het terroir terugproeft in de wijnen.
Mocht je een bezoek aan Szent Donát gepland hebben, reserveer dan ook een tafel in hun pas geopende restaurant Márga. Het uitzicht over het Balatonmeer vanaf het terras is spectaculair.
En vergeet niet te vragen naar Tamás Kovács. Behalve wijnmaker bij Szent Donát is hij ook nog eens een talenwonder. Hij spreekt namelijk vloeiend Vlaams. Geleerd tijdens een eenjarig verblijf in Vlaanderen. Echt waar.

Proefnotities Szent Donát Meszes Olaszrizling 2013



Tijdens de proeverij in Boedapest, in wijnbar Etap, proefde ik met een paar vrienden drie verschillende soorten olaszrizling van Szent Donát. De Meszes 2013 vonden we veruit de mooiste.
Hij bestaat uit 85% olaszrizling en 15% furmint. De druiven staan in Csopak op de Szitahegy, een perceel dat rijk is aan kalk.
De geuren in de wijn vonden we gemiddeld intens. We roken bloemen, een beetje perzik, verder kruiden en citrus.
We proefden golden delicious appel, kruiden en citrus.
De wijn is elegant en zacht, waarbij we de zuren een pietsie te weinig vonden.
Eigenlijk weet je al vóór je de fles openmaakt, dat je met een zachte wijn te maken hebt. Het woord "Meszes" op het etiket betekent zoiets als "kalkhoudend". En dat is wat de wijn zo zacht maakt: de kalksteen in de bodem.
Een heerlijke wijn voor op een zomers terras, uitkijkend over het Balatonmeer. En als begeleider van een gerecht bij Hof van Cleve natuurlijk.

Tot slot
Wil je graag eens dineren bij Hof van Cleve en deze wijn proberen? Plan dan flink vooruit, want het restaurant is de komende twee maanden volgeboekt. Kun je niet zolang wachten en wil je de wijnen van Szent Donát nu al proeven? Kijk dan hier waar ze in Nederland en België te koop zijn. En als je in Hongarije bent, ga je natuurlijk naar Csopak.