Nieuwe Wijnen met Sint-Maarten

Vandaag is het Márton-dag in Hongarije: de naamdag van Sint-Maarten. Naamdagen spelen zowiezo een belangrijke rol in het Hongaarse leven, maar sommige zijn net iets belangrijker dan andere. Zo ook Márton-dag. Wat dit met Hongaarse wijnen te maken heeft? Veel!
Denk aan de Beaujolais Nouveau! Het is het Franse equivalent van de zogenaamde Újbor, de Hongaarse Nieuwe Wijn. Met het verschil dat de laatste eerder op de markt wordt gebracht, bij voorkeur met Sint-Maarten, of anders in de week van deze naamdag. In Hongarije kan deze wijn behalve rood, ook rosé of wit zijn. Hij wordt gemaakt van druiven van het actuele oogstjaar, nu dus 2009. In Hongarije werd Nieuwe Wijn zo'n tien jaar geleden voor het eerst op de markt gebracht. Sindsdien is hij zeer populair geworden. Net als de Beaujolais is de Újbor zeer fris en fruitig, en over het algemeen drinkbaar tot de lente van het volgend jaar.

Macération carbonique
De wijn wordt - net als in Frankrijk - volgens de macération carbonique vervaardigd. In grote lijnen is dit het procédé. De druiventrossen worden in hun geheel in een gistkuip gegooid, de kuip wordt gevuld met kooldioxyde en hermetisch gesloten. De druiven die onderop liggen, worden door de druiven erbovenop geplet, waardoor er een gisting op gang komt die zich uitbreidt tot de onbeschadigde druiven. Dit produktieproces zorgt ervoor dat de alcohol en zuren veel eerder tot stand komen dan anders. Na een aantal dagen gegist te hebben, worden de druiven voorzichtig geperst. Je krijgt nu een wijn met een geweldig fruit in de neus en smaak. Omdat de wijn een paar maanden na de oogst op de markt gebracht wordt, worden de wijnen van druiven gemaakt die vroeg rijpen. In Hongarije zijn dat bijvoorbeeld de zenit, királyleányka, szürkebarát (pinot gris), portugieser en zweigelt.

Márton en de ganzen
In deze tijd worden in Hongarije wijnproeverijen gehouden, waarin de Nieuwe Wijn de hoofdrol speelt. Er worden vaak hapjes, schotels en maaltijden geserveerd met gans als hoofdingredient. Wat Márton met de ganzen van doen had? Hij werd achtervolgd omdat hij bisschop moest worden. En omdat hij daar geen zin in had, verstopte hij zich tussen de ganzen. Een bekende Hongaarse spreuk luidt ook dat "degene die met Sint-Maarten geen gans eet, het hele jaar honger zal lijden." (Aki Márton napon libát nem eszik, egész éven át éhezik.) In Nyíregyháza werd er afgelopen week zelfs een ganzenschoonheidsverkiezing gehouden. Wie de winnaar was? Een gans genaamd Márton...

Pannonhalmi Apátsági Pincészet: St. Martinus Cuvée 2009
Dúzsi uit het wijngebied Szekszárd brengt ieder jaar drie Nieuwe Wijnen op de markt, zo ook dit jaar. Andere wijnmakers die Nieuwe Wijn maken zijn bijvoorbeeld Pannonhalmi Apátság en Figula (de laatste uit Balatonfüred). Ter gelegenheid van Márton-nap besluit ik vandaag een Újbor, een Nieuwe Wijn aan te schaffen in mijn favoriete wijnwinkel. Ik hou niet zo van Beaujolais of Nieuwe Wijnen, maar dit is een speciale dag: het is voor de eerste keer Sint-Maarten (of Márton-nap) sinds ik een blog over Hongaarse wijnen heb.
Mijn keuze valt op een witte Nieuwe Wijn van het huis Pannonhalmi Apátsági Pincészet, het wijndomein van het klooster van Pannonhalma (bij Győr, in het noordwesten van het land). De wijn heeft de toepasselijke naam St. Martinus Cuvée 2009. 
Mijn proefnotities:
Kleur: zeer lichtgeel, bijna kleurloos.
Neus: lychees, peer, vooral peer, een beetje mineralen, bloemig.
Smaak: zacht fruit, en alweer peerpeerpeer, een sappige wijn, met stevige zuren in de aandronk, in het midden een zoetje, en daarna enorm veel mineralen.
Hmmm... geen typisch jonge wijn, hij heeft redelijk veel body. En hij is gewoon lekker! Snel nog een glas inschenken, en dan toasten op Sint-Maarten. Of op zijn Hongaars: op Szent Márton!