Wijngeluk in Tokaj (6): Zoltán Demeter

Terug naar 28 september 2010. Want het verslag van mijn reis door Tokaj is nog steeds niet af! 
Of we zin hebben om 's middags mee te gaan naar Zoltán Demeter, vraagt iemand uit ons proefgezelschap die ochtend bij Szepsy. Demeter? De wijngoden zijn ons wel heel gunstig gezind! Zo zitten we 's middags, na de lunch in het stadje Tokaj, bij Demeter op het terras. Sfeervolle liederen van Ágnes Herczku op de achtergrond, terwijl de twaalf jaar oude vizslahond van Demeter bij iedereen aaitjes komt halen. We proeven witte wijnen uit prachtige glazen, en tegen de avond wordt er zelfs over de Hongaarse politiek gediscussieerd.

Een korte biografie

Zoltán Demeter is een bevlogen wijnmaker die in Hongarije, en vooral in Tokaj, als een icoon beschouwd wordt. Hij zwaaide een paar jaar lang de scepter over Királyudvar in Tarcal nadat Szepsy daar vertrokken was. Zijn wijngaard is zo'n 4 ha groot. Demeters wijnen worden geroemd om hun geconcentreerdheid. Hij maakt vooral droge furmint - die hij vaak de naam geeft van het perceel waar de druiven vandaan komen. Bijzonder is, dat de man zoveel mogelijk klonen van vóór de Tweede Wereldoorlog in zijn wijngaard probeert te zetten. 
De bodem en het microklimaat vormen de ruggengraat van een wijn, zegt Demeter. En dat proeven we!

Tokaji Birtokbor Furmint 2009

Demeter, die al twintig jaar werkzaam is in de wijn, deelt zijn wijnen in in drie categorieën. Deze furmint is een zogenaamde domeinwijn (birtokbor). Hij wordt aan restaurants als promotiewijn verkocht voor de helft van de normale restaurantprijs.
In de neus groene appel , in de smaak een pietsie zoet en wat bitters in de afdronk.

Hárslevelű 2008 Szerelmi dűlő 

Szerelmi is de naam van één van de percelen waar Demeters druiven staan. Het is het zuidelijkste perceel in Tokaj-Hegyalja. De wijn komt van 60 jaar oude stokken, de druiven staan op zo'n 10-20 meter dikke lösslaag. Rijping op vaten van 400 liter.
In de neus vuursteen en vanille. In de smaak frisse zuren en bitters. De wijn is strakdroog (7 g/l restsuikers), ik denk dat dit een eetwijn is.

Lapis furmint 2008

In de neus vuursteen en peer. Een duidelijk rokerige toets.
Later lees ik in een proefnotitie op het internet dat dit 'een onvergetelijke wijn is, met prachtige mineralen, mooie zuren en een fraai evenwicht'. Ik ben er eerlijk gezegd zelf niet stuk van. Het is alsof de fles al (te) lang openstaat.

Veres furmint 2007

Een wijn uit een superheet jaar. De wijn heeft de malolactische gisting ondergaan. Demeter vertelt ons dat hij dit gedaan heeft bij wijze van proef. Voor de laatste keer overigens, want 'het terroir valt volledig weg'.
In de neus een botertje, in de smaak wat citrus en zachte bitters. Deze furmint heeft naar mijn mening wat weinig zuren.

Birtokbor Tokaji Furmint cuvée 2009

Dit is de zachte variant van de eerste wijn die we in de serie proefden, met 103 g/l restsuikers.
In de geur druiven en wat thee. De smaak kan mij niet zo bekoren. De wijn is niet zo zoet als ik op grond van de restsuikers verwacht, maar ik vind hem toch wat siroopachtig, met onvoldoende zuren.

Késői szüretelésű Főbor 2008

Deze wijn is uit de tweede categorie wijnen van Demeter: een főbor (hetgeen zoiets betekent als 'belangrijkste wijn'). Een late harvest die als een szamorodni-wijn gemaakt is: de botrytis-druiven zijn samen met de ongeschonden druiven de pers ingegaan. 200 g/l restsuikers.
In de neus mineralen en honing. Deze wijn vind ik veel fraaier dan de vorige. De wijn heeft een lange afdronk met frisse zuren. 

Tokaji Aszú 6 puttonyos 2006

De aszú-wijnen vormen de derde categorie van Demeters wijnen. Deze aszú is gemaakt van furmint- en hárslevelűdruiven. 226 g/l restsuikers. In de neus abrikozen en kweeappel. In de smaak caramel en abrikozen. In proefnotities op het internet wordt de wijn geprezen als 'een aangename wijn met mooie zuren'.

En dan?

We vertrekken bij Demeter wanneer het donker is. Mijnheer H en ik zitten voor in de bus, naast de chauffeur. Op weg naar ons pension in Mád hoor ik onze medeproevers discussiëren over de proeverij bij Demeter. 'We hadden eerst naar Demeter moeten gaan, en daarna pas naar Szepsy', zegt iemand achter me. 
Ik realiseer me dat mijn hoge verwachtingen niet zijn waargemaakt. Bijna heel de proeverij lang bleef het terugkomen in mijn notities: "ik mis het fruit". Maar waar ligt dat aan? Waarom draagt de Hongaarse wijnwereld deze, overigens bijzonder aardige, man op handen? Ik kan niet anders concluderen dan dat het aan mij ligt en ik Demeters wijnen gewoon nog niet begrijp.
Met Mijnheer H spreken we af dat hij mij ooit een fles van Demeter blind laat proeven. Kijken wat er dan gebeurt.