Kékfrankos: een kekke wijn

Vorige week was ik op een kékfrankos-themaproeverij van de Wijnacademie in Budapest. We proefden 15 wijnen blind, met als uitgangspunt de vraag: "Waar wordt de mooiste kékfrankos gemaakt: in Hongarije, Oostenrijk (Burgenland) of Slowakije?"

Kek
Je leest het steeds vaker: "De kékfrankos is een kekke wijn". Tja. Wat maakt deze wijn zo kek? Allereerst dat je hem uitspreekt als keekfrankosj. Dat is het allerkekste aan de wijn. Dat grapjes over zijn naam nergens op slaan. Maar kékfrankos is ook om andere redenen kek.

Allereerst is de kékfrankos-druif een makkelijke druif. Heel Hongarije was er vroeger mee volgeplant. Dat had vooral met zijn hoge opbrengsten te maken, wat belangrijk was tijdens het communisme. Voor een kwaliteitswijn worden de druiven tegenwoordig teruggesnoeid tot 1,5 - 2 kg per stok.
Van het weer trekt de druif zich niet al te veel aan. Een goede wijnboer kan er dus ook in mindere oogstjaren een redelijke wijn van maken. 
In Hongarije is hij bijna overal te vinden, behalve in Tokaj, Somló en Badacsony. Hij brengt mooie wijnen voort op mineraalrijke grond en op lössbodems. Op veel plaatsen groeit hij ook op zandgrond.  

Eigenschappen
Kékfrankos kennen we in het buitenland ook wel als blaufränkisch (Oostenrijk), lemberger (Duitsland, Washington State) en frankovka (o.a. Slowakije en Kroatië). De variëteit brengt fruitige wijnen voort, met frisse, zachte zuren en een gemiddeld tanninegehalte. Hij geurt en smaakt naar viooltjes, frambozen en bramen. De wijn kan zowel op RVS als op barriques rijpen. In Hongarije is hij echter het mooist wanneer hij een half jaar tot een jaar op grote houten vaten gelegen heeft.

Hongarije 

Kékfrankos-wijnen uit Hongarije zijn onlosmakelijk verbonden met Sopron. Daar zette de Oostenrijkse wijnmaker Franz Weninger sr. de druif op de wijnkaart. Tegenwoordig maakt hij samen met zijn zoon Franz prachtige kékfrankos met een hoge concentratie en een fluweelachtige structuur. Senior zwaait de scepter over het sub-wijndomein in het Oostenrijkse Horitschon. Zijn zoon is de baas over het sub-wijndomein in het Hongaarse Balf, bij Sopron. 
In Sopron maken Pfneiszl, Ráspi en Jandl eveneens wijnen van topkwaliteit.

Kékfrankos uit Szekszárd is wat minder geconcentreerd, zachtfruitig en met frisse zuren. Mooie voorbeelden zijn die van Heimann, Tüske, Vida, Vesztergombi et cetera. Takler wijkt af van deze lijn, hij maakt hier juist robuustere wijnen, gerijpt op barriques en tanninerijk.
Van kékfrankos worden niet alleen cépagewijnen gemaakt. Vaak vormt hij de basis in cuvées uit Szekszárd en in de Bikavér-wijnen uit Eger. In Villány wordt hij nogal eens gemengd met cabernet sauvignon en cabernet franc.

De mooiste kékfrankos
Na afloop van de proeverij telden we de stemmen. Welke vonden we de mooiste van de avond? Na onthulling van de flessen bleek dat we bijna allemaal gevallen waren voor de Kékfrankos 2009 van Dürrau uit Mittelburgenland. 
Hieronder een korte beschrijving van mijn vijf favorieten.

(1) Dürrau - Blaufränkisch 2009 - Horitschon, Mittelburgenland DAC Reserve

Een geur van frambozensiroop, na een tijdje animale tonen, verder geroosterde koffiebonen, cappuccino.
Een pittige wijn, elegant, fluwelig, rond. Ietwat drogend in de mond. Een prachtige wijn, maar misschien nog wat jong.

(2) Gere - Kékfrankos 2002 (destijds vatmonster)
De wijn vertoont in het glas een baksteenkleurig randje.
Een geweldig mooie neus van animale geuren en drop. De belofte van een rijpe, fluwelige, harmonieuze, elegante en ook wel warme wijn.
In de smaak veel jammigheid, bramen, kersenbonbons en een pepertje. Mooi fruit, mooie zuren. Qua niveau vergelijkbaar met (1), de winnaar van de avond. Een wijn die je niet snel vergeet.

(3) Pósta Borház - Szekszárdi kékfrankos 2007
Een wat zwaardere, jammige neus, met wat kruiden (tijm) en peper. 
In de smaak ooooh ... veel fruit, ietwat jammig. Ondanks alles een lichte, slanke wijn. Heerlijk!

(4) Ráspi - Fertőrákosi kékfrankos selection 2005
Superveel animale tonen in de neus, leer, bakeliet, teer en wat natte hond. Na een tijdje zachtere geuren van bramen en chocolade.
In de smaak mineralen, wat zout  en niet zo heel veel fruit. 
Een elegante wijn op zijn hoogtepunt. Heel mooi, heel bijzonder.

(5) Luka Enikő - Soproni kékfrankos 2010 
Een kruidige, romige neus met een pepertje en ietwat natte dweil.
In de smaak veel rood fruit, kruiden en wat chocolade. 
Een lichtvoetige wijn met mooie zuren in de afdronk.  
Mijn medeproevers vonden dit de op één na mooiste wijn van de avond.